جلسه یازدهم : راه انداز موتور با کمک ترانزیستور

به نام خدا

جلسه یازدهم : راه اندازی موتور با ترانزیستور

با سلام خدمت دوستان و همراهان گرامی…

بعد از یه مدت طولانی دوباره آموزش های قدم به قدم رباتیک مقدماتی ( ربات مسیریاب) و ربات پرنده رو ادامه میدیم به امید این که این آموزش ها به پیشرفت شما علاقه مندان کمک بکنه…  🙂

در این جلسه در مرحله اول می خواهیم با استفاده از یک ترانزیستور یک موتور DC معمولی را راه اندازی کنیم . در مرجله دوم می خواهیم با استفاده از چهار ترانزیستور مدار موسوم به پل H را برای موتور DC ببندیم و بتوانیم موتور را هم به صورت ساعت گرد و هم به صورت پادساعت گرد بچرخانیم .

شما این مدار را می توانید بر روی بردبورد تست کنید و یا توسط نرم افزار شبیه ساز مدار تست کنید . نرم افزاری که من برای شبیه سازی استفاده کردم نرم افزار پروتئوس هستش ورژن ۸٫۲ . کار کردن با این نرم افزار ساده می باشد .

نسخه پورتابل این نرم افزار را می توانید از لینک زیر دانلود کنید .

همان طور که در تصاویر زیر مشاهده می کنید ، برای بستن مدار در این دو مرحله به یک موتور DC معمولی ، ترانزیستور BD135 ، کلید ، ترانزیستور BD136 مقاومت های ۲۲۰ اهم و ۱۰ اهم نیاز داریم .

مرحله اول :

همان طور که در شکل زیر می بینید ، با استفاده از یک ترانزیتور NPN مدل BD135 یک موتور را راه اندازی کرده ایم .

مدار به این صورت کار می کند که با وصل کردن کلید ، بیس ترانزیستور تحریک شده و ترانزیستور وصل می شود و جریان از کلکتور به سمت امیتر ترانزیستور شروع به حرکت می کند و در نهایت موتور شروع به چرخش می کند . عملکرد این مدار را می توانید با بستن بر روی بردبورد و یا شبیه سازی در نرم افزار مشاهده کنید .

نکته مهم : به دلیل این که هنوز به جلسه برنامه نویسی میکروکنترلر نرسیدیم ، در این جلسه ترانزیستور را با یک منبع ۵ ولت ، یک مقاومت و یک کلید راه اندازی کردیم ولی در ساخت ربات و یا دیگر پروژه ها ، شما می توانید بیس ترانزیستور را توسط یک مقاومت به یکی از پین های ورودی-خروجی میکروکنترلر وصل کنید و با قطع و وصل این پایه توسط برنامه ای که می نویسید ترانزیستور را قطع و وصل کنید .

مرحله دوم :

در مدار شکل زیر با استفاده از چهار ترانزیستور یک مدار موسوم به پل H ساخته ایم . با استفاده از این مدار می توانیم موتور را هم به صورت ساعتگرد و هم به صورت پاد ساعتگرد بچرخانیم .

مدار به این صورت کار می کند که با فشار دادن کلید شماره یک ، جریان از از منبع تغذیه شروع به حرکت کرده از ترانزیستور Q4 گذشته و از موتور نیز می گذرد و بعد از آن از ترانزیستور Q2 می گذرد و بعد به زمین می رسد . با فشار دادن کلید ۲ موتور به صورت عکس حالت قبل می چرخد . در این حالت جریان از ترانزیستور های Q3 و Q1 می گذرد . با قطع هر دو کلید به صورت هم زمان و یا با وصل هر دو کلید به صورت هم زمان ، موتور نمی چرخد .

شکل زیر با نشان دادن جهت برقراری جریان ها ، عملکرد مدار پل H را بهتر نشان می دهد .

تا جلسه بعد خدانگهدار…